Finlandiya’daki Eğitim Sistemini Yakından İnceleme İmkânı

Kaynak: Flickr / IowaPolitics 

Sanırım Finlandiya’nın en bilinen özelliklerinin başında eğitim kalitesi geliyor. Gerçekten de öğrencilerin uluslararası sınavlarda aldığı yüksek başarılar (bkz. PISA sınavları - Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Program sınavları da diye biliriz) da bunu kanıtlar düzeyde. Bu başarılar genel olarak Finlandiya eğitim sisteminin serbestliğine bağlanıyor. Örneğin öğrenciler 6-7 yaşından önce okula başlamıyor, çocukluklarını yaşıyorlar; özellikle ilk birkaç yılda öğrencilerin günlük olarak okulda geçirdikleri saat sayısı 5’i 6’yı geçmiyor veya öğrencilere ev ödevi verilmiyor. İşte bütün bunlardan böyle bir sistemin öğrencilerin istedikleri alanlarda gelişmelerine yardımcı olduğu ve okulunu seven öğrencinin de başarılı olduğu sonucu çıkıyor.

Şuraya “Michael Moore'un Gözünden Finlandiya Eğitim Sistemi” videosunu koyalım

Bu arada PISA sınavlarında en yüksek değerleri alan bir diğer ülkenin de Şangay olduğunu söylemekte fayda var. Üstelik bildiğim kadarıyla Şangay’da tam tersi bir sistem hâkim. Katı kurallar, test üstüne test vb. bir ordu disiplini hâkim yani. Ancak bu iki zıt ülke de aynı sınavda yüksek puanlar alabiliyor. İlginç değil mi? Ayrıca Güney Kore, Hong Kong, Singapur ve Japonya da en üst sıralarda. İşin aslı, Avrupa’dan çıkan en yüksek notlara sahip ülke Finlandiya. Üstelik sistemi de tüm bu Asya ülkelerinden farklı.

Bence tüm bu Asya ülkeleri ve Finlandiya arasındaki neredeyse tek ortak nokta disiplinli olmaları. Bu disiplin biraz farklılık gösterse de sonuçta bir disiplin söz konusu. Örneğin herkesin bildiği üzere Japonlar verdikleri sözlere gayet bağlı insanlar ve hatta bunu şeref meselesi yapıp gerektiğinde canlarına bile kıyabiliyorlar. Bu örnek biraz aşırı da olsa sonuçta bir disiplinden bahsedebiliriz. Finlandiya’da da benzer bir durum hâkim. Yalan söylemek, başkalarının sözünü kesip görüşlerine saygısızlık etmek, hırsızlık yapmak toplumda oldukça kötü karşılanıyor. Demek istediğim tüm toplumların ortak noktasının kendi içlerine dönüp disiplinlerini sağlayabiliyor olmaları. Ayrıca bilime ve teknolojiye gereken önemi veriyor olmaları da bir başka önemli nokta olabilir.

Bu arada Finlandiya ve Japonya’daki eğitim sistemlerinin yakın zamanda değişime gittiğini de belirtmekte gerek var. İki ülke de bireylerin düşünmesine dayalı, sistematik eğitim düzeyinden farklı bir yapı oluşturmaya çalışıyor. Finlandiya bu değişime çok daha önceden başladığı için hiç şüphesiz daha ileride olacaktır. Büyük ihtimalle bu değişimle birlikte daha duyarlı ve mantık ilişkisi kurabilen, ilerlemek istediği alanda ilerleyen bireyler yaratılacak, bunun sonucu olarak da PISA gibi sınavlarda bu ülkelerin başarıları düşecektir. En azından ben böyle düşünüyorum çünkü PISA gibi sınavlar sizden pek de düşünmenizi beklemiyor, daha çok istenilen bilgiye hızlı ve kolay ulaşabiliyor musunuz, genel olarak öğrenmeniz beklenen bir bilgiyi öğrenmiş misiniz ona bakılıyor. Elbette düşünen ve sorgulayan bir eğitim sisteminde yetişen öğrencilerin değerlendirmesi de basit testler üzerinden biraz zor olacaktır. Hayatı test üzerine kurulu ülkelerin de bu sistemi değiştirmesi bayağı güç olacaktır.

Neyse konu biraz dağıldı ve ben de fazlaca kişisel görüşlerime yer vermiş oldum :) Aslında bu makaleyi yazmaktaki amacım Finlandiya’daki eğitim sistemini yerinde inceleme imkânına sahip olduğunuz idi.

Özellikle eğitimciyseniz veya bu konulara meraklıysanız sanıyorum ilginizi çekecektir. http://visitfinnishschool.com/ üzerinden seçilen bir ilkokula (talep ederseniz orta okullara da gezi olabiliyormuş) bir günlük bir eğitim gezisi gerçekleştirebiliyorsunuz. Aslında eğitimle de ilgilenen biri olarak bu haber beni oldukça mutlu etmişti ilk okuduğumda, hatta ziyaret tarihlerinin bana uyup uymadığını kontrol ediyordum ki gezinin ücretli olduğunu gördüm. Üstelik 15-20€ da değil, tam tamına 190€ ! Üstelik bu kişi başı fiyatmış. Hani turun fiyatı olur, gider 10 kişi daha buluruz fiyatı böleriz olmuyor. Bu kısmı bana biraz garip geldi açıkçası. Ancak hâlâ ilgilenenler varsa ve belki grup halinde geleceğinizi söyleyip iletişime geçerseniz indirim yapıyorlardır, sormakta fayda var. Belirtilen ücret dışında sizden başka hiçbir şey talep edilmiyor. İlla eğitimci olmanıza gerek yok, Finlandiya’da sistemin nasıl işlediğini merak eden bir turist bile olabilirsiniz :)