11 Ağustos 2016 Perşembe


Yolunuz bir şekilde Finlandiya’ya düştü ve Fin Hamamı, yani Sauna deneyimi yaşamaya karar verdiniz. Ancak nereden nasıl başlamanız gerektiğini bilmiyor, (varsa) kuralların ne olduğunu merak ediyorsunuz. O zaman doğru yere geldiniz. Elimden geldiğince “yeni başlayanlar için” Fin Hamamını anlatmaya çalışacağım :)

Öncelikle, hepinizin bildiğin gibi, artık hemen her spor salonunun ve otelin birer saunası var. Ancak Finlandiya’da, sanıyorum diğer ülkelere göre sauna kullanımın ve kuralları biraz daha farklı. O yüzden böyle bir başlık açıp akıllardaki sorulara yanıt vermeye karar verdim :)

1) Girmeden Önce İki Kere Düşünün
Kalp sorunlarınız varsa, sıcağa gelemeyeceğinizi düşünüyorsanız, belirli bir yaşın üzerindeyseniz saunaya girmekten kaçının. Özellikle yeni doğmuş bebekler için de iyi olmadığı söylenmekte. Hamile kadınlar için farklı yorumlar olmakla birlikte, alışık olmayanların hamileyken saunaya pek gitmemesi gerektiği söyleniyor.

Girdikten sonra kendinizi kötü hissederseniz, bayılacak ya da başınız dönüyormuş gibi hissederseniz kesinlikle içeride kalmaya devam etmeyin.

2) Kadınlar ve Erkekler için Saunalar  Ayrıdır
Eğer ailecek gidilmiyorsa kadınlar ve erkekler için saunalar ayrı oluyor. Bazı saunalar gün ve saatlerini gruplara bölmeyi tercih ederken, büyük olan yerlerde kadın ve erkekler için ayrı sauna odaları bulmak mümkün olabiliyor.

Ailecek sauna deneyimi yaşamak istiyorsanız ya da arkadaşlarınızla kendi aranızda toplanmak istiyorsanız, bazı büyük oteller ve saunaların kiralamak için büyük saunaları oluyor.

3) Saunada Doğallık Farz
Doğallıktan kastım, anadan doğma çıplaklık. Burada kimsenin saunayı cinsel amaçlı düşündüğü yok, zaten ikinci maddede belirttiğim üzere kadınlar ve erkekler için olan saunalar da ayrı.

Yine de kendinizi rahat hissetmezseniz mayo ile ya da bir peştamala sarınarak girebilirsiniz. Ancak merak etmeyin saunada kimsenin kimseyle ilgilendiği yok. Ayrıca gözlük, lens, mayo gibi şeylerin o sıcakta eriyebileceğini düşünmüyor değilim :p

4)Doğallık Farz Olsa da Yanınızda Küçük Bir Havlu Getirin
Bu küçük havlu saunadaki banklara otururken bir tarafınızın yanmasını engellemiş olacak. Ayrıca başka insanların oturduğu yere doğrudan temas etmemiş olma fikri için de ideal. Aslında pek çok sauna da bu işlev için tek kullanımlık kalın kağıt havlular da var. Ancak garanti olması açısından ben yanınızda küçük bir havlu götürmenizi tavsiye ediyorum.

5) Saunaya Girmeden Önce Duş Alın
Saunaya girmeden önce duş almak adetten, nasıl ki havuza girmeden önce duş alınıyor, onunla bir ilgisi olsa gerek. Genellikle soğuk duş alınıyor.

6) Oturacağınız Yeri Seçin
Eğer “ben bir deneyip çıkacağım, sıcağa da çok gelemem zaten” diyorsanız, -artık bu bit kadar kutu da ne kadar kaçabilirseniz- sıcağı en az hissedeceğiniz nokta en alt ve sauna sobasına en yakın olan kısım olacaktır.

Normalde saunayı ısıtmak için ara ara sauna sobasının üzerinde bulunan taşlara su dökmek gerekiyor. Kızışan ve hepten ısınan su buharı yukarıya çıktığı için ve odacığın en sonundan aşağıya döndüğünden, sobaya en uzak ve en yukarıda olan bank, en sıcak oluyor.

Saunada başkaları da varsa ve bu kişilerden biri manyak gibi sürekli sobaya su döküyorsa, oradan kaçmak isteyebilirsiniz, çünkü sauna bir anda fazlasıyla ısınacak. Bazı Finler su dökmeye başlamadan önce, özellikle sizin turist olduğunuzu anlamışlarsa, izin istiyorlar. Ancak izin istemeden pata küte dökenlerle de karşılaşabilirsiniz. Unutmayın, su ne kadar çok dökülürse, içerisi de o kadar ısınacak.

7) İçeride Ne Kadar Kalmalı, Kaç Kere Girip Çıkmalı
Aslında bunun bir kuralı yok, önemli olan kendinizi zorlamamanız gerektiği. Kendinizi kötü hissederseniz hemen çıkın. Pek çok Fin’in bile içeride 15dakikadan fazla kalmadığını duydum. Genellikle içeride 5-10 dakika kalıp, sonra duş almak, biraz rahatlayıp içeri geri dönmek ve bu döngüyü birkaç kez tekrarlamak adetten, ama dediğim gibi kendinizi zorlamayın, sonuç olarak sağlığınız söz konusu.

8) Saunada Duyacağınız Tek Ses Yanan Odunların Çıtırtısı Olacak
Evet, Fin hamamına girip de aromatik kokular koklayıp, rahatlatıcı müzikler dinleyeceğinizi sanmayın. Eğer çok konuşan bir gruba rast gelmezseniz duyacağınız tek ses yanan odunların çıtırtısı, alacağınız tek koku ise saunayı oluşturan tahtaların rahatlatıcı kokusu olacaktır.

9) Yanınıza Vihta Almayı Unutmayın

Vihta da saunanın sembollerinden (Kaynak: Flickr: denAsuncioner )
Vihta ya da bölgesine göre Vasta, huş ağacının sürgünleri kopartılıp bir araya getirilerek oluşturulan bir demete verilen ad. Saunanın ilerleyen dakikalarında bu demeti elinize alıp sırtınızı dövmek adetten… En başta garip gelse de aslında kan akışını düzenlediği için oldukça yararlı olduğunu söylüyorlar. Vihta'yı çeşitli marketler ya da saunalardan satın almak mümkün, ancak örneğin bir Finlandiya'nın göl evleri hakkında kaleme aldığım bir önceki yazımdaki gibi bir kulübeye giderseniz, çevreden toplayıp bedavaya demetleyebilirsiniz :)

10) Bol Sıvı Tüketmeyi Unutmayın
Saunada fazlasıyla ter dökeceksiniz, o yüzden saunayı bitirmeyi beklemeden, vereceğiniz aralarda da bol bol su için. Çoğu Fin saunaya giderken yanında bira da götürmeyi ihmal etmiyor, ancak alışık değilseniz bir sorun olur mu bilemiyorum.

Peki, Saunaya Davet Edilirseniz Ne Yapmalısınız?
Okul arkadaşlarınız, iş arkadaşlarınız, hatta toplantı yapmak (ya da daha çok kutlama yapmak) için patronunuz sizi saunaya davet edebilir. Kendinizi gerçekten rahatsız hissetmeyecekseniz daveti kabul etmeniz nazik olacaktır, çünkü bu davete değer veriyorlar. Özellikle yurtdışından gelen yabancı çalışanları saunaya götürdüklerini duydum, hazırlıklı olun ;)


Kısacası Fin Hamamında durumlar böyle :) Şimdiden iyi eğlenceler diliyorum. Kışın yolunuz Finlandiya’ya düşerse "Kış vakti Helsinki'de Denize girmek" başlıklı yazımda belirttiğim sauna + donmuş deniz deneyimini yaşamadan dönmeyin ;)


5 yorum:

  1. Bir sauna salonu işletmeni olarak; Sauna salonu kurallarını ve kullanımını anlatan eğitici ve öğretici bir yazı olmuş, bilgi paylaşımı için teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhabalar,
      Beğenmenize çok sevindim :) İlginiz ve yorumunuz için teşekkür ederim.
      Sevgiler

      Sil
  2. Merhaba yazınızda saunaya girerken duş alınmalı demişsiniz .ki bende öyle biliyorum
    Hattuşa kaplıca devremülk sauna kapısında kocaman içeri kuru mayo ile girilir yazmışlar
    Dolayısiyle bende girmedim
    Doğrusu ve sağlıklı olan hangisi acaba

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhabalar,

      Öncelikle ilginiz ve yorumunuz için teşekkür ederim. İçeri girmeden önce duş almak üzerinizdeki ölü derilerden ve kirlerden temizlenmek adına bana en doğru ve sağlıklı yöntem olarak geliyor. Ayrıca az önce internetten okuduğuma göre sauna öncesi duş almak derinin üst katmanında biriken yağlı dokunun temizlenmesine, böylece de saunada daha çabuk terlemeye yardımcı oluyormuş. Ancak ben bilgilerimi Finlandiya'daki saunalar üzerinden derlemiştim. Orada mayo bile giymek hoş karşılanmayabiliyor. Türkiye'de de kurallar farklılık arz edebilir ama bana yine de ilginç geldi. Sonuçta ıslak mayo ile girseniz bile büyük ihtimalle o mayo içeride birkaç dakika sonra kuruyacaktır.

      Sevgiler,

      Sil