Yolunuz bir şekilde Finlandiya’ya düştü ve
Fin Hamamı, yani Sauna deneyimi yaşamaya karar verdiniz.
Ancak nereden nasıl başlamanız
gerektiğini bilmiyor, (varsa) kuralların ne olduğunu merak ediyorsunuz. O
zaman doğru yere geldiniz. Elimden geldiğince “yeni başlayanlar için” Fin
Hamamını anlatmaya çalışacağım :)
Öncelikle, hepinizin bildiğin gibi, artık
hemen her spor salonunun ve otelin birer saunası var. Ancak Finlandiya’da,
sanıyorum diğer ülkelere göre sauna kullanımın ve kuralları biraz daha farklı.
O yüzden böyle bir başlık açıp akıllardaki sorulara yanıt vermeye karar verdim
:)
1) Girmeden Önce İki Kere Düşünün
Kalp sorunlarınız varsa, sıcağa
gelemeyeceğinizi düşünüyorsanız, belirli bir yaşın üzerindeyseniz saunaya girmekten
kaçının. Özellikle yeni doğmuş bebekler için de iyi olmadığı söylenmekte.
Hamile kadınlar için farklı yorumlar olmakla birlikte, alışık olmayanların
hamileyken saunaya pek gitmemesi gerektiği söyleniyor.
Girdikten sonra kendinizi kötü hissederseniz,
bayılacak ya da başınız dönüyormuş gibi hissederseniz kesinlikle içeride
kalmaya devam etmeyin.
2) Kadınlar ve Erkekler için Saunalar Ayrıdır
Eğer ailecek gidilmiyorsa kadınlar ve
erkekler için saunalar ayrı oluyor. Bazı saunalar gün ve saatlerini gruplara
bölmeyi tercih ederken, büyük olan yerlerde kadın ve erkekler için ayrı sauna
odaları bulmak mümkün olabiliyor.
Ailecek sauna deneyimi yaşamak
istiyorsanız ya da arkadaşlarınızla kendi aranızda toplanmak istiyorsanız, bazı
büyük oteller ve saunaların kiralamak için büyük saunaları oluyor.
3) Saunada Doğallık Farz
Doğallıktan kastım, anadan doğma
çıplaklık. Burada kimsenin saunayı cinsel amaçlı düşündüğü yok, zaten ikinci maddede
belirttiğim üzere kadınlar ve erkekler için olan saunalar da ayrı.
Yine de kendinizi rahat hissetmezseniz
mayo ile ya da bir peştamala sarınarak girebilirsiniz. Ancak merak etmeyin
saunada kimsenin kimseyle ilgilendiği yok. Ayrıca gözlük, lens, mayo gibi
şeylerin o sıcakta eriyebileceğini düşünmüyor değilim :p
4)Doğallık Farz Olsa da Yanınızda Küçük Bir Havlu Getirin
Bu küçük havlu saunadaki banklara
otururken bir tarafınızın yanmasını engellemiş olacak. Ayrıca başka insanların
oturduğu yere doğrudan temas etmemiş olma fikri için de ideal. Aslında pek çok
sauna da bu işlev için tek kullanımlık kalın kağıt havlular da var. Ancak
garanti olması açısından ben yanınızda küçük bir havlu götürmenizi tavsiye
ediyorum.
5) Saunaya Girmeden Önce Duş Alın
Saunaya girmeden önce duş almak adetten,
nasıl ki havuza girmeden önce duş alınıyor, onunla bir ilgisi olsa gerek.
Genellikle soğuk duş alınıyor.
6) Oturacağınız Yeri Seçin
Eğer “ben bir deneyip çıkacağım, sıcağa da
çok gelemem zaten” diyorsanız, -artık bu bit kadar kutu da ne kadar
kaçabilirseniz- sıcağı en az hissedeceğiniz nokta en alt ve sauna sobasına en
yakın olan kısım olacaktır.
Normalde saunayı ısıtmak için ara ara
sauna sobasının üzerinde bulunan taşlara su dökmek gerekiyor. Kızışan ve hepten
ısınan su buharı yukarıya çıktığı için ve odacığın en sonundan aşağıya
döndüğünden, sobaya en uzak ve en yukarıda olan bank, en sıcak oluyor.
Saunada başkaları da varsa ve bu
kişilerden biri manyak gibi sürekli sobaya su döküyorsa, oradan kaçmak
isteyebilirsiniz, çünkü sauna bir anda fazlasıyla ısınacak. Bazı Finler su
dökmeye başlamadan önce, özellikle sizin turist olduğunuzu anlamışlarsa, izin
istiyorlar. Ancak izin istemeden pata küte dökenlerle de karşılaşabilirsiniz.
Unutmayın, su ne kadar çok dökülürse, içerisi de o kadar ısınacak.
7) İçeride Ne Kadar Kalmalı, Kaç Kere Girip Çıkmalı
Aslında bunun bir kuralı yok, önemli olan
kendinizi zorlamamanız gerektiği. Kendinizi kötü hissederseniz hemen çıkın. Pek
çok Fin’in bile içeride 15dakikadan fazla kalmadığını duydum. Genellikle
içeride 5-10 dakika kalıp, sonra duş almak, biraz rahatlayıp içeri geri dönmek
ve bu döngüyü birkaç kez tekrarlamak adetten, ama dediğim gibi kendinizi
zorlamayın, sonuç olarak sağlığınız söz konusu.
8) Saunada Duyacağınız Tek Ses Yanan Odunların Çıtırtısı Olacak
Evet, Fin hamamına girip de aromatik
kokular koklayıp, rahatlatıcı müzikler dinleyeceğinizi sanmayın. Eğer çok
konuşan bir gruba rast gelmezseniz duyacağınız tek ses yanan odunların
çıtırtısı, alacağınız tek koku ise saunayı oluşturan tahtaların rahatlatıcı
kokusu olacaktır.
9) Yanınıza Vihta Almayı Unutmayın
Vihta da saunanın sembollerinden (Kaynak: Flickr: denAsuncioner ) |
Vihta ya da bölgesine göre Vasta, huş
ağacının sürgünleri kopartılıp bir araya getirilerek oluşturulan bir demete
verilen ad. Saunanın ilerleyen dakikalarında bu demeti elinize alıp sırtınızı
dövmek adetten… En başta garip gelse de aslında kan akışını düzenlediği için
oldukça yararlı olduğunu söylüyorlar. Vihta'yı çeşitli marketler ya da
saunalardan satın almak mümkün, ancak örneğin bir Finlandiya'nın göl evleri hakkında kaleme aldığım bir önceki yazımdaki gibi bir kulübeye giderseniz, çevreden
toplayıp bedavaya demetleyebilirsiniz :)
10) Bol Sıvı Tüketmeyi Unutmayın
Saunada fazlasıyla ter dökeceksiniz, o
yüzden saunayı bitirmeyi beklemeden, vereceğiniz aralarda da bol bol su için.
Çoğu Fin saunaya giderken yanında bira da götürmeyi ihmal etmiyor, ancak alışık
değilseniz bir sorun olur mu bilemiyorum.
Peki, Saunaya Davet Edilirseniz Ne Yapmalısınız?
Okul arkadaşlarınız, iş arkadaşlarınız,
hatta toplantı yapmak (ya da daha çok kutlama yapmak) için patronunuz sizi
saunaya davet edebilir. Kendinizi gerçekten rahatsız hissetmeyecekseniz daveti
kabul etmeniz nazik olacaktır, çünkü bu davete değer veriyorlar. Özellikle
yurtdışından gelen yabancı çalışanları saunaya götürdüklerini duydum,
hazırlıklı olun ;)
Kısacası Fin Hamamında durumlar böyle :)
Şimdiden iyi eğlenceler diliyorum. Kışın yolunuz Finlandiya’ya düşerse "Kış vakti Helsinki'de Denize girmek" başlıklı yazımda belirttiğim sauna + donmuş
deniz deneyimini yaşamadan dönmeyin ;)
Bir sauna salonu işletmeni olarak; Sauna salonu kurallarını ve kullanımını anlatan eğitici ve öğretici bir yazı olmuş, bilgi paylaşımı için teşekkürler.
YanıtlaSilMerhabalar,
SilBeğenmenize çok sevindim :) İlginiz ve yorumunuz için teşekkür ederim.
Sevgiler
Mutlu son yokmu😄
SilMerhaba yazınızda saunaya girerken duş alınmalı demişsiniz .ki bende öyle biliyorum
YanıtlaSilHattuşa kaplıca devremülk sauna kapısında kocaman içeri kuru mayo ile girilir yazmışlar
Dolayısiyle bende girmedim
Doğrusu ve sağlıklı olan hangisi acaba
Merhabalar,
SilÖncelikle ilginiz ve yorumunuz için teşekkür ederim. İçeri girmeden önce duş almak üzerinizdeki ölü derilerden ve kirlerden temizlenmek adına bana en doğru ve sağlıklı yöntem olarak geliyor. Ayrıca az önce internetten okuduğuma göre sauna öncesi duş almak derinin üst katmanında biriken yağlı dokunun temizlenmesine, böylece de saunada daha çabuk terlemeye yardımcı oluyormuş. Ancak ben bilgilerimi Finlandiya'daki saunalar üzerinden derlemiştim. Orada mayo bile giymek hoş karşılanmayabiliyor. Türkiye'de de kurallar farklılık arz edebilir ama bana yine de ilginç geldi. Sonuçta ıslak mayo ile girseniz bile büyük ihtimalle o mayo içeride birkaç dakika sonra kuruyacaktır.
Sevgiler,