Jean-Baptiste Lully

Jean-Baptiste Lully yoksul bir değirmencinin oğlu olarak Floransa'da doğmuştur. Kendisi için İtalyan asıllı Fransız opera ve bale müziği bestecisi diyebiliriz. Asıl adı Giovanni Battista Lulli'dir. 1632-1687 yılları arasında yaşamıştır.  Küçük yaşta gitar ve keman dersi almıştır. 14 yaşındayken Paris'e getirilerek 

Mademoiselle d'Orleans'ın konağına hizmetkar olarak yerleştirildikten sonra keman çalmaktaki ustalığı ilk kez mutfakta doğaçlama yaparken fark edilmiş ve böylece Mademoiselle d'Orleans'ın çalgı takımına girmiştir.

1652'de kral XIV. Louis'in (Güneş Kral olarak da bilinir) sarayındaki bale topluluğunda dansçılık da yapmıştır. Bu dönemde çembalo ve bestecilik dersleri almaya başlamış ve saraydaki opera temsillerini izleyerek bestecilik konusunda kendini geliştirmiştir. 1661'de kralık oda müziği bestecisi, bir yıl sonra krallık ailesi müzik yönetmeni olmuştur.

1662-71 yılları arasında Molière ile çalışarak ortaya 11 baleli komedi ve pastoral eser çıkarmıştır. Bunlardan bazıları;

• Le Mariage Forcé (Zor Nikah)
• L'amour Médecin (Tabibi Aşk)
• Le Sicilien (Sicilyalı)
• Monsieur de Pourceaugnac
• Les Amants Magnifiques (Muhteşem Aşıklar)
• Le Bourgeois Gentilhomme (Kibarlık Budalası)
• Pastorale Comique (Komik Pastoral)
• Le Grand Divertissement Royal (Büyük Kraliyet Eğlencesi) 

ve

• George Dandin 'dir.

Molière'in Kibarlık Budalası oyununda Jean-Baptiste Lully'nin "Türk Marşı" (Marche pour la cèrèmonie Turcs) adlı eseri de kullanılmıştır.

Ayrıca Fransızca opera denemeleri yapmış ve bütün Avrupa'nın hayranlığını toplayan Academie Royale de Musique topluluğunu kurmuştur.

Lully 16 bale müziği, 16 opera ve 3 dinsel eser yazmıştır. Salt çalgısal bölümler yazmaya da önem vermiştir. Uvertür tarzında yenilikler yaparak günümüz opera anlayışının temellerini atmış ve orkestranın İtalyan operasında önemini kaybetmesine karşılık Fransız operasında orkestrayı yeniden ön plana çıkarmıştır. Operaya getirdiği bu yenilikler sayesinde Lully operaları daha 100 yıl gibi bir süre temsil edilmiştir. Ayrıca kırk kişilik opera orkestrasıyla geleceğin senfonik orkestraları için de ufuk açmıştır.

Son olarak "Te Deum" adlı eserini büyük bir heyecan ile çalarken, o dönem Barok müziğini yönetenlerin kullandığı bastonu ayakparmaklarına vurması sonucu kangren olmuş; bu olaydan iki buçuk ay sonra 22Mart 1687'de de ölmüştür.

Ayrıca Jean-Baptiste Lully'nin eşcinsel olduğuna da söylenir.

Türk Marşı:

Ayrıca eklemekte fayda var, "te deum" genel olarak kimi dinsel müzik eserlerine verilen isimdir. Yukarı da yazdığım gibi Lully'nin te deum'u hayatına mal olmuştur. Peki onu böylesine heyecanlandırıp, kandren olmasına sebep olan parça nasıl birşeydir? Buyrun;

Te Deum: