Finlandiya’da Bir Mayıs ya da Nam-ı Diğer Vappu Kutlamaları

Bir Mayıs’ta yolunuz Finlandiya’ya düşerse iki kere düşünün. Eğer sadece 2-3 günlüğüne gelip şehri gezmek istiyorsanız ve bu gezinin 2 günü 30 Nisan ve 1 Mayıs’a rastlayacaksa, bence kalacağınız günü değiştirmeye çalışın. Yok, eğer daha uzun bir süreliğine geliyorsanız, o zaman hoş geliyorsunuz, gidin ve Vappu kutlamalarına karışın :)

1 Mayıs, bizim ülkede bildiğiniz üzere her yıl biraz hareketli, köşe kapmaca şeklinde geçer ne yazık ki. Pek çok başka ülkede de genellikle siyasi gösteriler olması normal karşılanır. Ancak Finlandiya’da 1 Mayıs anlayışı biraz daha farklı.

Aslında hazırlıklar bir hafta önceden başlıyormuş, ancak ben çevremde büyük bir değişiklik görmediğimden (en fazla evlerin bahçelerine çıkmaya başlayan bahçe sandalyeleri ve masalarını sayabilirim, ama onun da bahar geliyor diye olduğunu düşünmüştüm) bu konuyu pek doğrulayamayacağım. Büyük ihtimalle hazırlıklar evlerde yürütüldüğünden fark etmemişimdir.

Vappu için 1 Mayıs’ın diğer adı diyebiliriz sanırım. Bu gün Noel, yılbaşı ve haziranda kutlanan Midsummer day dışındaki en büyük ve önemli günmüş. Aynı zamanda festival havasında geçen tek kutlama.

Peki bu özel günde ne yapılıyor?

Aslında asıl kutlama 1 Mayıs’ın arifesinde yapılıyor, yani 30 Nisan günü. Helsinki için konuşmak gerekirse (diğer yerlerde daha sade geçiyordur diye düşünüyorum), birkaç gün öncesi de olmak üzere, yollarda ellerinde balon olan bir sürü Fin görüyorsunuz. Balonlar genellikle yandaki fotoğraftaki gibi şekilli. Pek konuşmayan ve pek de gülmeyen bu insanları ellerinde koca koca balonlarla tramvaylarda yolculuk ederken görmek beni biraz güldürdü açıkçası.

30 Nisan günü insanlar önce bir yerlerde toplanmaya başlıyor, ardından da saat 18’e doğru merkeze inmeye başlıyorlar genç yaşlı demeden. Saat tam 18’de ise Pazar Meydanı’ndaki (Market Square) Havis Amanda heykeline büyük bir törenle (ve karmaşa içinde) bir kep takılıyor. Bu kep, Finlandiya’da sanıyorum öğrenimi bitiren herkese veriliyormuş. Bana biraz denizci keplerini hatırlattı. Normalde herkesin kepini yanında getirmesi ve saat 18’de hep birlikte takması gerekiyormuş, ancak tören öncesinde de herkesin başında göreceksiniz.

Biz de bu görüntüyü seyretmek üzere saat 18’e doğru meydanın yolunu tuttuk. Ancak meydana yaklaştıkça insan trafiği oldukça arttı ve bir noktadan sonra yürüyememeye başladık. Kısacası kalabalıkta kaldık. Neyse ki insanın üstüne gelen ve ezen bir kalabalık değildi, şansa hava da güzeldi. Ancak bir karmaşa olsa ve herkes koşuşsa kaç kişi ezilir bilemiyorum :p

Neyse biz böyle yavaş yavaş ilerlerken saat 18’de bir vincin heykele yaklaşıp şapkasını taktığını gördük. 

Ardından herkes ellerindeki konfetileri sallayıp şampanya ve bilumum içkileri açıp içmeye başladı. Ve… Bir anda kalabalık dağılmaya başladı! Evet! O ana kadar yürümekte güçlük çeken biz, kalabalığın dağılmaya başlamasıyla rahatça yürümeye başladık, hatta heykele güzelce yaklaşıp rahat rahat fotoğraf bile çektik. 

Biz böyle fotoğraf çekerken, birden bire kalabalığın çoğunun dağılmadığını, aksine birleşip Helsinki’nin meşhur beyaz katedrali, Tuomiokirkko’nun merdivenlerine gidip fotoğraf çekildiklerini fark ettim. Durur muyuz? Biz de peşlerinden gidip onların fotoğraflarını çektik, bir daha bu kadar insanı bu şehirde zor görürdük :)

Ardından biz de olay mahallinden ayrıldık. Ancak normalde insanlar gece yarısına kadar içebildikleri kadar içip eğleniyorlarmış.

Ertesi gün ise (yani tam 1 Mayıs’da) büyük piknik günü. Sabah 10 gibi sanıyorum herkes toplaşıp şehrin büyük parklarına gidip piknik yapıyor (biz Stockholm'e gitmekte olduğumuzdan pikniğe katılamadık, artık gelecek yıla belki). Öğleden sonra ise bazı partiler konuşma düzenleyebiliyormuş, ancak halkın pek bu konuşmalara katıldığını sanmıyorum, hava da güzelse piknik daha cazip olmalı :)

Ah, ve tabii ki turist olarak geleceklerin bilmesi gereken en önemli şey 1 Mayıs’ın tatil olması sebebiyle tüm marketlerin vs. kapalı olacağı. Belki bazı müzeler açıktır. 30 Nisan ise kalabalık yüzünden tramvaylara binmek biraz sıkıcı oluyor, yolda yürümek ve tabii her yerde bir şeyler içen birileri oluyor. Ancak yine de görmek gerek diye düşünüyorum. Sadece mağazalara ve marketler kapalı olabileceği için hazırlıklı gelin derim :)

Şimdiden iyi eğlenceler!